ยินดีที่ได้รู้จัก(ข้าว)
- โครงการไทย ไรซ์ นามา เป็น 1 ใน 3 โครงการข้าวที่ได้รับเลือกให้เข้าร่วมบรรยายในงาน Thailand Rice Festเพื่อร่วมเฉลิมฉลองข้าวไทยที่เป็นรากฐานของประเทศ
- ผลิตภัณฑ์ข้าวลดโลกร้อนเป็นตัวอย่างที่สะท้อนผลสำเร็จของการปรับเปลี่ยนมุมมองและวิถีการทำนาแบบใหม่ของวิสาหกิจชุมชน “แปลงใหญ่เกษตรสมัยใหม่” ซึ่งได้รับการถ่ายทอดองค์ความรู้การทำนาแบบเปียกสลับแห้งจากโครงการไทยไรซ์ นามา
- โครงการฯ ดำเนินงานภายใต้ความร่วมมือหลักระหว่างกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ผ่านกรมการข้าว และ GIZ ประจำประเทศไทย
โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดภาวะโลกร้อนจากการทำนาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน (Thai Rice NAMA – Nationally Appropriate Mitigation Action) หรือ ‘โครงการไทย ไรซ์ นามา’ ได้รับเชิญให้เข้าร่วมงาน ‘Thailand Rice Fest: เทศกาลกินข้าวใหม่และสินค้าข้าวสร้างสรรค์’ ซึ่งจัดขึ้นเป็นครั้งแรกเพื่อเฉลิมฉลองข้าวไทยในฐานะรากฐานของประเทศ
โดยกิจกรรมนี้จัดขึ้นระหว่างวันที่ 14-17 ธันวาคม พ.ศ. 2566 เพื่อให้ประชาชนโดยเฉพาะผู้บริโภคในเมืองได้เข้าใจคุณค่าที่ซ่อนอยู่ในข้าวทุกเมล็ด และเรียนรู้เรื่องราวของผลิตภัณฑ์ข้าวและสินค้าสร้างสรรค์จากข้าวแต่ละชนิดจากผู้ผลิตโดยตรง
ข้าวลดโลกร้อน เป็นตัวอย่างที่สะท้อนผลสำเร็จของการปรับเปลี่ยนมุมมองและวิถีการทำนาแบบใหม่ของวิสาหกิจชุมชน ‘แปลงใหญ่เกษตรสมัยใหม่’ ซึ่งได้รับการถ่ายทอดองค์ความรู้การทำนาแบบเปียกสลับแห้งจากโครงการไทย ไรซ์ นามา (Thai Rice NAMA – Nationally Appropriate Mitigation Action) ภายใต้ความร่วมมือหลักระหว่างกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ผ่านกรมการข้าว และองค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน (GIZ) ประจำประเทศไทย เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่ทำให้เกิดภาวะโลกร้อน โดยปรับเปลี่ยนกระบวนการผลิตข้าวรูปแบบใหม่ของชาวนาและการใช้ 4 เทคโนโลยีดังต่อไปนี้เข้ามาช่วยลดต้นทุน คือ 1) การปรับพื้นที่นาด้วยเลเซอร์ให้เรียบเสมอกันเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการเพาะปลูก 2) การจัดการน้ำแบบเปียกสลับแห้ง 3) การใช้ปุ๋ยในปริมาณที่เหมาะสม 4) การจัดการฟางและตอซังด้วยน้ำหมักแทนการเผา
ผลคือสามารถเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่สำคัญ คือ ก๊าซมีเทน และก๊าซไนตรัสออกไซด์ที่ปล่อยสู่ชั้นบรรยากาศ จากการวิจัยและติดตามผลของโครงการ ไทยไรซ์ นามา พบว่า การทำนาแบบเปียกสลับแห้งช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกลงได้ราว 30% เทียบกับวิธีทำนาปกติ จึงเรียกว่า “นาข้าวลดโลกร้อน” ถือเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการบริโภคที่จะช่วยบรรเทาภาวะโลกร้อน ซึ่งกำลังส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อทุกภาคส่วน
“ข้าวลดโลกร้อนที่เกษตรกรผลิตภายหลังจากการเข้าร่วมโครงการไทย ไรซ์ นามา ไม่เพียงเปิดโอกาสทางการตลาดให้กับชาวนารายเล็ก ๆ อย่างพวกเรา แต่ยังเปิดโอกาสให้ผู้บริโภคมาร่วมเป็นส่วนหนึ่งของการแก้ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศด้วยเช่นกัน เรามีความยินดีที่ได้มีโอกาสมาร่วมงานนี้ และส่งต่อแรงบันดาลใจจากเรื่องราวของโครงการว่า ผู้บริโภคทุกคนสามารถเป็นส่วนหนึ่งในการสนับสนุนข้าวและเกษตรกรให้อยู่ได้และยังช่วยโลกของเราด้วย” คุณอัมพวา ศีลลนนท์ ผู้อำนวยการโครงการกล่าว
นอกจากจะได้รับฟังเรื่องราวเกี่ยวกับโครงการไทย ไรซ์ นามา จากคุณธนศิษฏ์ สถาปนพิทักษ์กิจ เจ้าหน้าที่ให้คำปรึกษา และคุณสวณีย์ โพธิ์รัง ตัวแทนเกษตรกรสมาชิกโครงการแล้ว ผู้ร่วมงานยังมีโอกาสลิ้มรสข้าวลดโลกร้อนที่หุงสุกใหม่ในช่วงชิมข้าวภายในงานอีกด้วย
โครงการไทย ไรซ์ นามา เป็นหนึ่งในสามโครงการที่ได้รับเชิญให้เข้าร่วมบรรยายในช่วง “ข้าวรักโลก” ของงานไทยแลนด์ ไรซ์ เฟสต์ (Thailand Rice Fest) โดยอีกสองโครงการคือ ข้าวสารัช ที่ผลิตโดยกลุ่มเกษตรกรจังหวัดบุรีรัมย์ และข้าวนกยูงรำแพน ข้าวออร์แกนิคที่ผลิตโดยเกษตรกรจากจังหวัดพะเยา โดยข้าวที่ผลิตโดยทั้งสองโครงการช่วยสนับสนุนให้เกิดการปลูกข้าวที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมกับสัตว์และยังส่งเสริมให้เกษตรกร โรงเรียน และสมาชิกในชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการสร้างแนวทางการเกษตรที่มนุษย์และสัตว์อย่างนกกระเรียนและนกยูงสามารถอยู่ร่วมกันได้ รวมทั้งการพัฒนาการดำรงชีวิตและความหลากหลายทางชีวภาพให้ดียิ่งขึ้น
ไทยแลนด์ ไรซ์ เฟสต์ (Thailand Rice Fest) จัดขึ้นเป็นครั้งแรกโดย เดอะ คลาวด์ (The Cloud) ร่วมกับภาครัฐ ภาควิชาการ ภาคประชาชน ภาคเอกชน และองค์กรต่าง ๆ เพื่อนำเสนอเรื่องราวที่น่าสนใจของข้าวแต่ละชนิดที่ถูกมองข้าม โดยมีหัวข้อหลักของงานคือ “เทศกาลกินข้าวใหม่และสินค้าข้าวสร้างสรรค์” และจะมีการจัดเทศกาลนี้เป็นครั้งที่สองช่วงปลายปี พ.ศ. 2567
อัลบั้มภาพ
อัมพวา ศีลลนนท์
ผู้อำนวยการโครงการ Thai Rice NAMA
อีเมล: ampawa.synlanont(at)giz.de