ประเทศไทยศึกษาการเข้าเป็นแนวร่วมเพื่อยุติมลพิษจากพลาสติกในระดับโลก

ผู้เข้าร่วมการประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อรับฟังความคิดเห็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเรื่องการเข้าเป็นแนวร่วมเพื่อยุติมลพิษจากพลาสติก (High Ambition Coalition to End Plastic Pollution: HAC) เมื่อวันที่ 30 มิถุนายน พ.ศ. 2566
กรมควบคุมมลพิษ ร่วมกับองค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน (GIZ) ภายใต้โครงการการลดการใช้ การออกแบบที่ยั่งยืน และการรีไซเคิลบรรจุภัณฑ์พลาสติกเพื่อป้องกันขยะในทะเล (MA-RE-DESIGN) จัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อรับฟังความคิดเห็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียเรื่องการเข้าเป็นแนวร่วมเพื่อยุติมลพิษจากพลาสติก (High Ambition Coalition to End Plastic Pollution: HAC) ในวันที่ 30มิถุนายน พ.ศ. 2566 โดยได้รับเกียรติจากนายปิ่นสักก์ สุรัสวดี อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ เข้าร่วมงาน รวมถึงตัวแทนจากทั้งภาครัฐ ภาคเอกชน ภาควิชาการ และองค์กรไม่แสวงผลกำไร รวมกว่า 40 คน
แนวร่วมเพื่อยุติมลพิษจากพลาสติก (HAC) เป็นแนวร่วมในระดับสากลที่ริเริ่มมาจากราชอาณาจักรนอร์เวย์และสาธารณรัฐรวันดา โดยมีเป้าหมายยุติมลพิษจากพลาสติกภายในปี พ.ศ. 2583 สืบเนื่องจากข้อมติสมัชชาสหประชาชาติที่ 5/14 “End plastic pollution: Towards an international legally binding instrument” ที่อยู่ระหว่างการประชุมคณะกรรมการเจรจาระหว่างรัฐบาลในการจัดทํามาตรการที่มีผลผูกพันทางกฎหมายระหว่างประเทศด้านมลพิษพลาสติก รวมทั้งสิ่งแวดล้อมทางทะเล และเชิญประเทศต่าง ๆ เข้าร่วมเป็นสมาชิกเพื่อดําเนินการร่วมกันในการป้องกันและจัดการมลพิษจากพลาสติกที่เกิดขึ้น โดยปัจจุบันมีประเทศที่เข้าเป็นแนวร่วมดังกล่าวแล้วกว่า 58 ประเทศทั่วโลก (ข้อมูล ณ เดือนมิถุนายน พ.ศ. 2566)
ภายในงาน ผู้เชี่ยวชาญจากส่วนการลดและใช้ประโยชน์ของเสีย กรมควบคุมมลพิษ ได้นำเสนอแผนปฏิบัติการด้านการจัดการขยะพลาสติกระยะที่ 2 (พ.ศ. 2566 – 2570) และความเป็นมาของประเทศไทยในการที่จะเข้าร่วม HAC รวมถึงนำเสนอมาตรการจากแผนฯ ที่เหมาะสมและสอดคล้องกับปัจจัยสู่ความสําเร็จ 7 ประการภายใต้ HAC ได้แก่ 1) การจัดการพลาสติกที่เป็นปัญหา รวมถึงการห้ามใช้และจํากัดการใช้ 2) การพัฒนาหลักเกณฑ์และมาตรฐานสําหรับพลาสติกเพื่อความยั่งยืนในระดับโลก 3) การกําหนดข้อมูลพื้นฐานและเป้าหมายระดับโลกเพื่อความยั่งยืนตลอดวงจรชีวิตของพลาสติก 4) การทําให้เกิดการใช้ประโยชน์ตลอดห่วงโซ่คุณค่าของพลาสติก รวมถึงวัสดุและสารเคมี 5) การเสริมสร้างกลไกความร่วมมืออย่างเข้มแข็งเพื่อมุ่งสู่เป้าหมาย และการสามารถควบคุมได้ตลอดเวลา 6) การดําเนินงานเพื่อติดตามตรวจสอบและรายงานผลในแต่ละขั้นตอนตลอดวงจรชีวิตของพลาสติก และ 7) การอํานวยความสะดวกในการให้ความช่วยเหลือด้านเทคนิคและการเงินอย่างมีประสิทธิภาพ การประเมินทางวิทยาศาสตร์เศรษฐกิจและสังคม
จากการนำเสนอมาตรการจากแผนฯ ที่เหมาะสมและสอดคล้องกับปัจจัยสู่ความสําเร็จ 7 ประการภายใต้ HAC และกระบวนการรับฟังความคิดเห็น ผู้เข้าร่วมประชุมส่วนใหญ่เห็นว่าประเทศไทยมีมาตรการและนโยบายในการขับเคลื่อนการจัดการขยะพลาสติกสอดคล้องกับการเข้าร่วม HAC อยู่แล้ว อย่างไรก็ตาม ผู้เข้าร่วมประชุมได้แสดงข้อกังวลและข้อเสนอแนะเกี่ยวกับประเด็นที่ต้องระวังในมาตรการต่างๆ ให้กับทางกรมควบคุมมลพิษเพื่อพิจารณาในการเข้าเป็นแนวร่วมดังกล่าวและการดำเนินงานตามแผนฯ ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ในขั้นตอนต่อไปนั้น กรมควบคุมมลพิษจะนำข้อมูลที่ได้จากการประชุมไปวิเคราะห์และประมวลผลเพื่อนำเสนอต่อคณะกรรมการควบคุมมลพิษ และคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติในการเข้าร่วมเป็นสมาชิก HAC ต่อไป

ภาพบรรยากาศกระบวนการรับฟังข้อคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายในงาน

ภาพบรรยากาศกระบวนการรับฟังข้อคิดเห็นของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียภายในงาน
ชนกสุดา พงษ์สว่าง
ที่ปรึกษาโครงการ MA-RE-DESIGN
อีเมล:chanoksuda.pongsawang(at)giz.de