มาเลเซียขยายความร่วมมือด้านการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมสู่ระดับรัฐแลระดับท้องถิ่น
การประชุมเชิงปฏิบัติการร่วมกับหน่วยงานนำร่องของโครงการ
- มาเลเซียขยายการดำเนินการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในหน่วยงานระดับรัฐและระดับท้องถิ่น
- ปัญหาหลักของการขับเคลื่อนให้เกิดการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมคือสินค้าและบริการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมยังมีน้อย และผู้ผลิตที่ได้รับมาตรฐานด้านสิ่งแวดล้อมยังมีไม่มากพอ
- มาเลเซียเดินหน้าส่งเสริมให้การจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเป็นภาคบังคับมากขึ้น
เศรษฐกิจของภูมิภาคอาเซียนเติบโตขึ้นอย่างรวดเร็วจากการบริโภคภายในประเทศและการค้าระหว่างประเทศ อย่างไรก็ตามการเติบโตทางเศรษฐกิจนี้เกิดขึ้นควบคู่กับการบริโภคที่ไม่ยั่งยืน ส่งผลให้ทรัพยากรถูกใช้อย่างสิ้นเปลือง และสิ่งแวดล้อมเสื่อมถอย
ด้วยการเล็งเห็นถึงความจำเป็นเพื่อเปลี่ยนผ่านสู่การผลิตและบริโภคอย่างยั่งยืน โครงการการผลิตและบริโภคอย่างยั่งยืน (Scaling SCP) ตั้งเป้าหมายในการส่งเสริมความตระหนักรู้ พัฒนาศักยภาพ สร้างเครื่องมือและข้อเสนอแนะทางนโยบายด้านการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐอย่างยั่งยืนและฉลากสิ่งแวดล้อมในประเทศไทย มาเลเซีย อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ โดยประเทศไทยมีบทบาทสำคัญในการนำเสนอและแลกเปลี่ยนความก้าวหน้าการทำงานร่วมกับประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคอาเซียน
อย่างไรก็ตามประเทศมาเลเซียได้ขยายการดำเนินงานด้านการจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมสู่หน่วยงานระดับรัฐและท้องถิ่น ซึ่งโครงการ Scaling SCP ดำเนินโครงการนำร่องด้านการจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมนี้ตามนโยบายของกระทรวงเศรษฐกิจแห่งมาเลเซีย โดยได้รับงบประมาณสนับสนุนจากแผนงานปกป้องสภาพภูมิอากาศสากล (IKI) กระทรวงสิ่งแวดล้อม คุ้มครองธรรมชาติ ความปลอดภัยทางปรมาณูและคุ้มครองผู้บริโภค (BMUV) สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี ในโครงการนี้องค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน (GIZ) ได้ร่วมดำเนินงานกับหน่วยงานด้านเทคโนโลยีสีเขียวและการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศแห่งมาเลเซีย (MGTC) และองค์กรด้านนิเวศวิทยาประยุกต์แห่งเยอรมนี (Öko-Institut) และ ได้ร่วมมือกันเพื่อดำเนินโครงการ
การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของมาเลเซียดำเนินงานตาม “แผนปฏิบัติการด้านการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมระยะยาว” ของประเทศ และมีความก้าวหน้าอย่างมากนับตั้งแต่เริ่มต้นดำเนินโครงการเมื่อปี พ.ศ. 2556 มีการรับนโยบายไปดำเนินการในหน่วยงานภาครัฐ และตั้งเป้าหมายให้ 25% ของหน่วยงานภาครัฐและระดับท้องถิ่นมีการจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมภายในปี พ.ศ. 2568 สอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติมาเลเซีย ฉบับที่ 12 และเป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอนภายในปี พ.ศ. 2593 ที่นายกรัฐมนตรีมาเลเซียประกาศไว้ที่การประชุมสมัชชาประเทศภาคีอนุสัญญา สหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (COP) ที่ดูไบ สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ รวมถึงเป้าหมายเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนที่ 12.7
โครงการนำร่องดำเนินการใน 3 รัฐ ได้แก่ ซาราวัก มะละกา และโจโฮร์ และ 2 หน่วยงานท้องถิ่น ได้แก่ สภาเทศบาลเมืองอิโปห์ และสภาเทศบาลเมืองเปอตาลิง จายา มีเป้าหมายเพื่อประเมินและปรับปรุงระบบติดตามและประเมินผลข้อมูลการจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมในปี พ.ศ. 2566 โครงการได้รับการสนับสนุนเป็นอย่างดีจากผู้บริหารในหน่วยงานภาครัฐและท้องถิ่น ในการขับเคลื่อนการดำเนินงานตามนโยบายของมาเลเซีย และได้จัดกิจกรรมส่งเสริมการพัฒนาศักยภาพด้านทักษะและองค์ความรู้เพื่อผลักดันให้การจัดซื้อจัดจ้างเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น ให้แก่ผู้มีส่วนร่วมในการดำเนินโครงการ ผู้ผลิต และผู้ประกอบการ กว่า 400 คน โดยมีผู้หญิงเข้าร่วมถึง 47%
นอกจากนี้ยังมีการจัดสัมมนาเพิ่มเติมให้แก่หน่วยงานภาครัฐอื่นๆ เช่น สภาเทศบาลกัวลาลัมเปอร์ องค์กรเทคโนโลยีสีเขียวแห่งมะละกา (PTHM) และองค์การด้านการพัฒนาของบินตูลู (BDA) ซึ่งแสดงให้เห็นว่าประเทศมาเลเซียตระหนักถึงความสำคัญของการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมอย่างยิ่ง
การฝึกอบรมเรื่องการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมให้แก่องค์การด้านการพัฒนาของบินตูลู (BDA)
ความท้าทายที่พบจากการดำเนินงานโครงการนำร่อง ได้แก่ สินค้าและบริการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมีไม่ทั่วถึง รวมถึงการประเมินและวิเคราะห์ข้อร้องเรียนจากผู้ผลิต ปัญหาใหญ่ของการผลักดันด้านการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมคือ สินค้าและบริการที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมีไม่มากนัก โดยเฉพาะที่ผ่านการรับรองฉลากสิ่งแวดล้อม จึงต้องสนับสนุนผู้ประกอบการให้ผลิตและปรับตัวต่อตลาดความต้องการด้านสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมให้มากขึ้น นอกจากนี้ ผู้ประกอบการที่สามารถผลิตสินค้าตามมาตรฐานการจัดซื้อจัดจ้างฯ ยังมีน้อยราย รวมถึงแนวปฏิบัติการจัดซื้อจัดจ้างฯ ในปัจจุบันยึดความคุ้มค่าด้านราคามากกว่าค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นตลอดอายุการใช้งานของสินค้าและบริการนั้นๆ (Life Cycle Cost: LCC) เพื่อรับมือกับความท้าทายดังกล่าว จึงควรพัฒนามาตรการส่งเสริมให้เกิดตลาดที่ผลิตและบริโภคสินค้าที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม พัฒนากลไกในการประเมินและวิเคราะห์ข้อร้องเรียนจากผู้ผลิต และพัฒนาข้อกำหนดการจัดซื้อจัดจ้างฯ ให้พิจารณาค่าใช้จ่ายที่เกิดขึ้นตลอดอายุการใช้งานของสินค้าและบริการ (LCC) เพิ่มเติม โดยโครงการ Scaling SCP จะประเมินประสิทธิภาพและผลลัพธ์จากการดำเนินโครงการนำร่อง ทั้งทางด้านการลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกและการลดค่าใช้จ่ายด้วยระบบติดตามและประเมินผลที่พัฒนาขึ้นใหม่
ผลักดันให้เกิดการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเป็นภาคบังคับ
เพื่อส่งเสริมให้ภาครัฐยกระดับการขับเคลื่อนด้านความยั่งยืน กระทรวงการคลังของมาเลเซียได้ออกข้อกำหนด Treasury Circular 1.9 เพื่อสนับสนุนให้การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเป็นภาคบังคับมากขึ้นในบางสินค้าและบริการ เช่น อุปกรณ์สารสนเทศ ระบบไฟฟ้าแสงสว่างในอาคารและนอกอาคาร กระดาษ เครื่องถ่ายเอกสาร เครื่องปรับอากาศ สินค้าสำหรับบรรจุภัณฑ์ เครื่องใช้ไฟฟ้า และระบบพลังงานแสงอาทิตย์ รวมถึงส่งเสริมให้หน่วยงานภาครัฐใช้งบประมาณที่ได้รับ 50 % ในการจัดซื้อจัดจ้างสินค้าและบริหารที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมใน 7 หมวดหมู่สินค้าที่กำหนด
การดำเนินงานดังกล่าวส่งผลให้รัฐโจโฮร์เพิ่ม Circular 1.9 เข้าสู่ข้อกำหนดในรัฐเช่นกัน แสดงถึงความพร้อมและความตั้งใจในระดับท้องถิ่นเพื่อขับเคลื่อนการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมของมาเลเซียให้เกิดขึ้นในวงกว้างและทุกระดับ
ประเทศมาเลเซียต้องการยกระดับด้านแนวปฏิบัติการจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมต่อไป แม้โครงการ Scaling SCP จะสิ้นสุดลงปี พ.ศ. 2567 นี้ ช่วงระหว่างการเปลี่ยนผ่าน โครงการยังคงผลักดันจัดการประชุมเพื่อเสริมสร้างความตระหนักรู้และแลกเปลี่ยนความรู้ด้านการจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมให้แก่หน่วยงานระดับจังหวัดและท้องถิ่นอื่นๆ อย่างต่อเนื่อง
การขับเคลื่อนให้การจัดซื้อจัดจ้างที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมเป็นภาคบังคับ และรับมือกับความท้าทายที่เกิดขึ้นอย่างมีประสิทธิภาพ เป็นเป้าหมายสำคัญของมาเลเซียในการส่งเสริมอนาคตที่ยั่งยืนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากยิ่งขึ้น หากสนใจข้อมูลเพิ่มเติม กรุณาเข้าชมเว็บไซต์ www.mgtc.gov.my และ www.myhijau.my (ภาษามลายูมาเลเซียและภาษาอังกฤษ)
การสัมมนาหัวข้อการจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมให้แก่เจ้าหน้าที่รัฐและหน่วยงานท้องถิ่นของรัฐมะละกา
มูฮัมหมัด ชุกรี จามิล
เจ้าหน้าที่โครงการ Scaling SCP ประจำมาเลเซีย
อีเมล: syukri.jamil(at)giz.de