เกาะจิกที่ซึ่งไม่ค่อยมีนักท่องเที่ยวไปเยี่ยมเยือนมากนัก ตั้งอยู่ในอ่าวไทยนอกชายฝั่งจังหวัดจันทบุรี เกาะที่เงียบสงบและปลอดภัยแห่งนี้มีชาวบ้านอาศัยอยู่เพียง 100 ครัวเรือน ผู้อยู่อาศัยส่วนใหญ่เป็นชาวประมงที่ต้องพึ่งพาทรัพยากรทางทะเล ชีวิตของชุมชนท้องถิ่นขึ้นอยู่กับสภาพแวดล้อมเป็นอย่างมาก ดังนั้นการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมบนเกาะจึงเป็นสิ่งจำเป็น

แม้จะอยู่ไม่ไกลจากฝั่ง เกาะจิกไม่ได้เชื่อมต่อกับโครงข่ายไฟฟ้าบนฝั่ง ดังนั้นก่อนปีพ.ศ. 2547 ชาวบ้านจึงต้องใช้น้ำมันดีเซลในการผลิตไฟฟ้าจากเครื่องกำเนิดไฟฟ้าเพื่อให้มีไฟฟ้าใช้ภายในครัวเรือน แต่เนื่องจากต้นทุนน้ำมันดีเซล ค่าขนส่ง และค่าใช้จ่ายในการบำรุงรักษาเครื่องกำเนิดไฟฟ้ามีราคาสูง ส่งผลให้ครัวเรือนส่วนใหญ่ไม่ได้มีไฟฟ้าใช้ตลอด 24 ชั่วโมง

เมื่อปีพ.ศ. 2547 เกาะจิกได้รับการสนับสนุนเงินทุนจากกระทรวงพลังงานในการติดตั้งระบบกริดแบบผสมผสานระหว่างพลังงานทดแทนร่วมกับดีเซลเพื่อส่งไฟฟ้าไปยังทุกๆ ครัวเรือน ปัจจุบันเกาะจิกใช้พลังงานจากพลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานลม แบตเตอรี่และเครื่องกำเนิดไฟฟ้าจากน้ำมันดีเซล ทำให้ครัวเรือนสามารถประหยัดต้นทุนน้ำมันเชื้อเพลิงและลดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมจากการขนส่งและการใช้น้ำมันดีเซล นับตั้งแต่การติดตั้งครั้งแรก ระบบไฟฟ้าได้รับการปรับปรุงสองครั้งเพื่อเพิ่มสัดส่วนของพลังงานทดแทนในการผลิตและจ่ายไฟฟ้า

ที่สำคัญคนในชุมชนเป็นผู้ดำเนินการและบำรุงรักษาระบบไฟฟ้าเองทั้งหมด ผ่านการจัดตั้งบริษัทจัดการพลังงานเกาะจิก (Koh Jik Energy Service Company หรือ ESCO) ซึ่งช่วยให้ชุมชนไม่ต้องพึ่งพาบริษัทเอกชน ผลประโยชน์ทั้งหมดจึงยังคงอยู่ภายในชุมชน

ทีมงานของโปรแกรมพัฒนาโครงการพลังงานทดแทน (PDP) รับทราบเรื่องเกาะจิกในปีพ.ศ. 2558 จึงมีแนวคิดที่จะสนับสนุนให้ชุมชนบนเกาะอื่นๆ ในประเทศไทยนำพลังงานทดแทนไปใช้เพื่อเพิ่มการเข้าถึงพลังงานไฟฟ้าชองชุมชน โดยมีเกาะจิกเป็นชุมชนต้นแบบ

อย่างไรก็ดี เนื่องจากระบบบนเกาะจิกได้มีการติดตั้งใช้งานมานานหลายปี จึงมีปัญหาทางเทคนิคเกิดขึ้น ทำให้ระบบในสภาพปัจจุบันไม่สามารถใช้งานได้เต็มศักยภาพ PDP จึงได้นำคณะผู้เชี่ยวชาญจากกระทรวงพลังงาน มหาวิทยาลัยและบริษัทเอกชนลงพื้นที่เพื่อประเมินสถานการณ์ล่าสุด อีกทั้งได้มีการวางแผนการลงพื้นที่เพิ่มเติมและร่วมมือกับผู้ที่เกี่ยวข้องเพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลทางเทคนิค ออกแบบและปรับปรุงระบบใหม่เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพของระบบผลิตไฟฟ้า

วิสัยทัศน์ของเกาะจิกคือการผลิตและใช้ไฟฟ้าจากพลังงานทดแทน 100 เปอร์เซ็นต์และเลิกใช้เครื่องกำเนิดไฟฟ้าจากน้ำมันดีเซลในที่สุด ชุมชนเกาะจิกจึงเป็นต้นแบบของเกาะพลังงานทดแทนที่สามารถเผยแพร่แนวคิดดังกล่าวและเป็นกรณีศึกษาให้กับเกาะอื่นๆ