โครงการเพิ่มศักยภาพการปลูกข้าวที่เท่าทันต่อภูมิอากาศ (Thai Rice GCF)

ความเป็นมา

ข้าวเป็นส่วนหนึ่งของอัตลักษณ์ความเป็นไทย และเป็นรากฐานสำคัญของเศรษฐกิจและวิถีชีวิตในชนบท ด้วยประชากรกว่า 5 ล้านครัวเรือนในประเทศที่ประกอบอาชีพทำนา ประเทศไทยในฐานะผู้ส่งออกข้าวรายใหญ่ของโลกมีบทบาทสำคัญอย่างยิ่งต่อการสร้างความมั่นคงทางอาหาร

ในขณะเดียวกัน การปลูกข้าวในประเทศไทยก่อให้เกิดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกถึง 51% ของภาคเกษตรกรรมทั้งหมด โดยสาเหตุหลักมาจาก การขังนํ้าในนาข้าวตลอดฤดูปลูก ซึ่งก่อให้เกิดการปล่อยก๊าซมีเทน รวมไปถึงการใช้ปุ๋ยที่ขาดประสิทธิภาพ และการขาดการบริหารจัดการเศษชีวมวลที่เหมาะสม

นอกจากนี้ สถานการณ์ของสภาพอากาศสุดขั้วที่ยิ่งเพิ่มความถี่และทวีความรุนแรง ไม่ว่าจะเป็นภัยแล้ง น้ำท่วม อุณหภูมิและปริมาณน้ำฝนที่แปรปรวน ล้วนส่งผลกระทบโดยตรงต่อผลผลิตข้าว และคุณภาพชีวิตของชาวนา

วัตถุประสงค์

ชาวนารายย่อยในประเทศไทยนำเทคโนโลยีและแนวทางการเกษตรที่เท่าทันต่อภูมิอากาศมาประยุกต์ใช้ เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และเพิ่มประสิทธิภาพในการผลิตที่มีความเท่าทันต่อภูมิอากาศมากยิ่งขึ้น

แนวทางการดำเนินงาน

โครงการฯ ดำเนินงานในพื้นที่ 21 จังหวัดทั่วประเทศไทย โดยมีรูปแบบการดำเนินงานดังนี้

1. เสริมศักยภาพชาวนา ให้สามารถนำเทคโนโลยีและวิถีการเกษตรที่เท่าทันต่อภูมิอากาศมาปรับใช้ในนาของตนได้อย่างมีประสิทธิภาพ เพิ่มผลผลิตและรายได้ ตลอดจนความมั่นคงด้านอาหาร แม้ว่าต้องเผชิญกับความเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ
2. ขยายบริการเพื่อการส่งเสริมชาวนา เพื่อให้ชาวนาสามารถเข้าถึงผู้ให้บริการเทคโนโลยีที่เท่าทันต่อภูมิอากาศ รวมถึงผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่จำเป็น
3. ส่งเสริมสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการดำเนินการ เสริมสร้างความแข็งแกร่งให้กับสถาบันและกลไกทางตลาด เพื่อผลักดันให้วิถีการปลูกข้าวที่เท่าทันต่อภูมิอากาศเป็นที่ยอมรับในระยะยาว

สนับสนุนงบประมาณโดย

• กองทุนภูมิอากาศสีเขียว (Green Climate Fund: GCF)
• กระทรวงเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนาแห่งสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี (BMZ) ผ่านโครงการ develoPPP
• พันธมิตรจากภาคเอกชนในระดับนานาชาติ ได้แก่ เอโบรฟู้ดส์ (Ebro Foods) มาร์ส ฟู้ด (Mars Food) โอแลม อะกริ (Olam Agri) และเป๊ปซี่โค (PepsiCo)
• การสมทบที่ไม่ใช่เงินสด (in-kind) จากหน่วยงานปฏิบัติการ (Executing Entities: EE)

ประเทศ

ประเทศไทย

หน่วยงานร่วมดำเนินงาน

• กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
  • กรมการข้าว
  • กรมส่งเสริมการเกษตร
• ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร (ธ.ก.ส.)
• สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.)
• สถาบันวิจัยข้าวระหว่างประเทศ (IRRI)

ระยะเวลาดำเนินโครงการ

พ.ศ. 2567 – พ.ศ. 2571

ข้อมูลเพิ่มเติม

www.asean-agrifood.org