เมื่อวันที่ 22 พฤษภาคม พ.ศ. 2568 โครงการความร่วมมือไทย-เยอรมัน ด้านพลังงาน คมนาคม และการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (TGC EMC) จัดประชุมคณะกรรมการกำกับโครงการครั้งที่ 1/2568 ณ กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม (สส.) ในกรุงเทพฯ โดยมีคุณปวิช เกศววงศ์ รองอธิบดี สส. เป็นประธาน การประชุมครั้งนี้มีคณะกรรมการกำกับโครงการจาก 8 หน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้องเข้าร่วมเพื่อหารือความคืบหน้าและความท้าทายในการดำเนินงานโครงการ และตรวจสอบแผนดำเนินงานประจำปี พ.ศ. 2568 เพื่อสนับสนุนการเปลี่ยนผ่านพลังงานและความเป็นกลางทางคาร์บอนของประเทศไทย

คุณปวิช เกศววงศ์ รองอธิบดี สส. ประธานการประชุม

คณะกรรมการกำกับโครงการได้หารือรายงานความก้าวหน้าการดำเนินงานตามแผนงานและกิจกรรมที่ได้ดำเนินการในปี พ.ศ. 2567 และช่วงต้นปี พ.ศ. 2568 ซึ่งประกอบไปด้วยกิจกรรมสำคัญ อาทิ

• การจัดทำคู่มือการติดตั้งระบบโซลาร์เซลล์บนหลังคาในกรุงเทพมหานคร ซึ่งโครงการฯ ร่วมมือกับกรุงเทพมหานครจัดทำคู่มือการติดตั้งระบบโซลาร์เซลล์บนหลังคาสำหรับภาคครัวเรือน และ ภาคธุรกิจและอุตสาหกรรมฉบับสมบูรณ์ เพื่อสนับสนุนการบูรณาการพลังงานแสงอาทิตย์ในพื้นที่กรุงเทพฯ โดยให้ข้อมูลความรู้ในประเด็นสำคัญ เช่น การเลือกอุปกรณ์ แนวทางการติดตั้ง ขั้นตอนทางเทคนิค และความคุ้มค่าทางเศรษฐศาสตร์ โดยมีกำหนดเปิดตัวคู่มือดังกล่าวในเดือนกันยายน พ.ศ. 2568
• การคัดเลือก 10 พื้นที่นำร่องของโครงการเพื่อสาธิตแนวทางการดำเนินงาน ในพื้นที่ต่างๆ ได้แก่ นครสวรรค์ สระบุรี ชลบุรี กระบี่ ภูเก็ต นครราชสีมา กรุงเทพมหานคร และกาญจนบุรี โดยรูปแบบแนวทางที่ดำเนินการจะแตกต่างกันไปตามบริบทของแต่ละพื้นที่ เช่น การใช้ชีวมวลอย่างยั่งยืนจากเศษวัสดุเหลือทิ้งจากข้าวและอ้อยเพื่อผลิตพลังงานสะอาด (จังหวัดนครสวรรค์), การศึกษาความเหมาะสมสำหรับการใช้ยานยนต์ไฟฟ้าสำหรับระบบขนส่งมวลชนเสริม (กรุงเทพมหานคร), ระบบสูบน้ำพลังงานแสงอาทิตย์แบบผสมผสานร่วมกับระบบติดตามผลแบบดิจิทัล (จังหวัดชลบุรี) เป็นต้น
• ThaiCI รายงานผลการเปิดรับโครงการลดก๊าซและปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ สืบเนื่องจากการเปิดรับใบนำเสนอจากสองภาคส่วนเพื่อการลดก๊าซ ได้แก่ กลุ่มธุรกิจและบริการของโรงแรมและอุตสาหกรรมเหล็กและเหล็กกล้า ในปี พ.ศ. 2566 กองทุน ThaiCI ได้รับข้อเสนอโครงการจากกลุ่มธุรกิจและบริการโรงแรมเป็นจำนวน 42 โครงการ และจากอุตสาหกรรมเหล็กและเหล็กกล้า 17 โครงการ โดยในจำนวนดังกล่าว มีข้อเสนอ 29 โครงการจากกลุ่มธุรกิจและบริการโรงแรม  และ 15 โครงการจากอุตสาหกรรมเหล็กและเหล็กกล้า ที่ผ่านขั้นตอนการคัดกรองและได้รับการนำเสนอต่อคณะอนุกรรมการกลั่นกรองด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศจำนวนโครงการภาพรวมจากภาคส่วนโรงแรม และภาคส่วนเหล็กและเหล็กกล้าที่รับเข้ามาขณะนี้ สามารถคาดการณ์เป็นค่าลดก๊าซรายปีได้ที่ 2,135.92 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (tCO₂e) และ 2,577.32 tCO₂e ตามลำดับ ในส่วนของโครงการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ กองทุน ThaiCI ได้รับข้อเสนอโครงการ 228 โครงการ โดยมี 74 ข้อเสนอโครงการที่ได้รับการระบุว่าเกี่ยวข้องกับการปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่กองทุนให้ความสำคัญ นอกจากนี้ จะมีการเปิดรับใบเสนอโครงการลดก๊าซเรือนกระจกจาก SMEs ในภาคส่วนอาหารและเครื่องดื่มต่อไปในปีนี้

นอกจากนี้ ยังมีการรายงานเพื่อหารือและขอการสนับสนุนในระดับนโยบายจากหน่วยงานภาครัฐที่เข้าร่วมโครงการ ในเรื่องความท้าทายและโอกาสเชิงยุทธศาสตร์ที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากหลายภาคส่วนในการดำเนินงานเพื่อบรรลุผลลัพธ์ของโครงการ

คุณอินซ่า อิลเก้น ผู้อำนวยการโครงการ TGC EMC จาก GIZ

ในช่วงท้ายที่ประชุมได้อนุมัติแผนดำเนินงานโครงการ TGC EMC สำหรับปี พ.ศ. 2568 พร้อมแลกเปลี่ยนข้อคิดเห็นเพื่อช่วยให้การดำเนินงานโครงการสอดคล้องกับนโยบาย มาตรการ และสถานการณ์ที่เกี่ยวข้องในประเทศไทย ทั้งนี้ การประชุมคณะกรรมการกำกับโครงการครั้งที่ 2/2568 มีกำหนดเบื้องต้นในเดือนธันวาคมนี้เพื่อทบทวนความก้าวหน้าในการดำเนินงาน

สมาชิกคณะกรรมการกำกับโครงการ TGC EMC ประกอบไปด้วย กรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม (สส.) และสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) สังกัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม, สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน (สนพ.) และกรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน (พพ.) สังกัดกระทรวงพลังงาน, สำนักงานนโยบายและแผนการขนส่งและจราจร (สนข.) สังกัดกระทรวงคมนาคม, สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) สังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์, กรมความร่วมมือระหว่างประเทศ (TICA) สังกัดกระทรวงการต่างประเทศ, กรุงเทพมหานคร (กทม.) และองค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน (GIZ) นอกจากนี้ยังมีผู้แทนจากสถานทูตสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนีประจำประเทศไทย เข้าร่วมสังเกตการณ์

โครงการ TGC EMC ได้รับการสนับสนุนเงินทุนจากแผนงานปกป้องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศระดับสากล (IKI) ภายใต้กระทรวงเศรษฐกิจและการดำเนินการด้านสภาพภูมิอากาศ สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี (BMWK) สนับสนุนประเทศไทยมุ่งสู่ความเป็นกลางทางคาร์บอนภายในปี พ.ศ. 2593 ผ่านการดำเนินงานในห้ากลุ่มงาน ได้แก่ พลังงานหมุนเวียน คมนาคมขนส่ง การลดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ในอุตสาหกรรม พลังงานชีวมวล และการเงินเพื่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (ThaiCI) โดยให้การสนับสนุนด้านเทคโนโลยี ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย และโมเดลธุรกิจเชิงนวัตกรรมผ่านแนวทางบูรณาการณ์หลากหลายภาคส่วน (Sector Coupling)