โครงการยกระดับความสำคัญของข้าวยั่งยืนผ่านเวทีข้าวเพื่อความยั่งยืน (Sustainable Rice Platform – SRP): ขยายการผลิตและการตลาดของข้าวยั่งยืนในระดับโลก

ความเป็นมา

เวทีข้าวยั่งยืน (Sustainable Rice Platform: SRP) เป็นความร่วมมือของหลากหลายองค์กรทั้งในประเทศและระดับโลกที่จัดตั้งขึ้นในปีพ.ศ. 2554 โดยมีวิสัยทัศน์มุ่งเน้นการเปลี่ยนแปลงของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับข้าวทั่วโลก เพื่อส่งมอบข้าวคุณภาพดีและมีคุณค่าทางโภชนาการแก่ผู้บริโภค ควบคู่กับการพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรและการปกป้องสิ่งแวดล้อม สมาชิกเวทีข้าวยั่งยืนได้ร่วมกันพัฒนาชุดเครื่องมือขึ้นมาใหม่ เพื่อใช้ประเมินการทำการเกษตรของเกษตรกรรายย่อยและเป็นแนวทางสำหรับการปรับปรุงวิธีการปลูกข้าวอย่างยั่งยืน พร้อมทั้งส่งเสริมคุณค่าความยั่งยืนของห่วงโซ่อุปทานข้าว หลังจากการทดลองใช้ในพื้นที่ ชุดเครื่องมือดังกล่าวได้รับการปรับปรุงและนำมาใช้อย่างเป็นทางการในปีพ.ศ. 2562 เพื่อบรรลุเป้าหมายความยั่งยืนให้กับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับข้าวทั่วโลก

เวทีข้าวยั่งยืน (SRP) ได้รับการจัดตั้งในรูปแบบสมาคมระหว่างประเทศ ภายใต้กฎหมายเยอรมัน (eingetragener Verein, e.V.) เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2563 โดยมีหน้าที่และความรับผิดชอบต่อการเสริมสร้างระบบที่มั่นคงและมีประสิทธิภาพ อันจะเป็นรากฐานต่อการขยายการผลิตข้าวยั่งยืนและความต้องการข้าวยั่งยืนในตลาดโลกต่อไป รวมทั้งมีหน้าที่ให้การสนับสนุนสมาชิกให้มีส่วนร่วมในกระบวนการดังกล่าว

วัตถุประสงค์

เพื่อเสริมสร้างชุดเครื่องมือและระบบของเวทีข้าวยั่งยืน (SRP) ที่มั่นคงและมีประสิทธิภาพมากขึ้น เพื่อสนับสนุนการเพิ่มผลผลิตและการขยายโอกาสทางการตลาดของข้าวยั่งยืนในระดับโลกต่อไป

แนวทางการดำเนินงาน

โครงการฯ ดำเนินงานภายใต้โครงสร้างองค์กรเวทีข้าวยั่งยืน (SRP e.V.) เพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพของชุดเครื่องมือและระบบที่มีความจำเป็นต่อการขยายโอกาสทางการตลาดของข้าวยั่งยืน พร้อมทั้งสนับสนุนภาคส่วนที่เกี่ยวข้องกับข้าวให้สามารถสร้างประโยชน์อย่างเป็นรูปธรรมกับเกษตรกรรายย่อยหนึ่งล้านรายภายใน พ.ศ. 2566 และ 10 ล้านรายภายใน พ.ศ. 2573

• จัดตั้ง SRP National Chapters เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินการในระดับประเทศ และส่งเสริมการปรับใช้แนวปฏิบัติที่ยั่งยืน ผ่านมาตรการเชิงนโยบาย
• ยกระดับมาตรฐานการผลิตข้าวที่ยั่งยืน (SRP Standard for Sustainable Rice Cultivation) และตัวชี้วัดประสิทธิภาพการปลูกข้าวที่ยั่งยืน (SRP Performance Indicators) รวมทั้งระบบเสริมสร้างขีดความสามารถที่เกี่ยวข้องให้เป็นไปตามเกณฑ์สากล เพื่อความน่าเชื่อถือของมาตรฐานดังกล่าว
• เพิ่มมูลค่าของเครื่องหมายทางการค้าของเวทีข้าวยั่งยืนและเชื่อมความสัมพันธ์กับผู้ที่ทำงานขับเคลื่อนห่วงโซ่อุปทานข้าวในระดับปลายน้ำ เพื่อขยายโอกาสทางการตลาดของข้าวที่ผ่านการรับรองกระบวนการปลูกข้าวที่ยั่งยืน
• รายงานผลโดยใช้ข้อมูลเป็นหลักเพื่อการสื่อสารและการจัดการความรู้อย่างมีประสิทธิภาพ
• ทำงานร่วมกับภาคีเครือข่าย เพื่อผลักดันและนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงในทุกภาคส่วน

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

กิจกรรมของโครงการฯ ส่งผลให้เกิดความตระหนักรู้ในระดับโลกถึงเวทีข้าวยั่งยืน (SRP) ในฐานะกรอบความยั่งยืนที่น่าเชื่อถือสำหรับผลผลิตข้าว และส่งผลให้เกิดการจัดตั้งเวทีระดับชาติสำหรับการดำเนินการส่งเสริมข้าวยั่งยืนระหว่างภาคส่วนที่เกี่ยวข้องในห้าประเทศผู้ผลิตข้าวหลัก โดยมุ่งหวังการมีบทบาทนำของภาครัฐในเวทีระดับชาติ เพื่อสนับสนุนการยอมรับในวงกว้างและขยายการผลิตอย่างยั่งยืนในภูมิศาสตร์เหล่านั้น

นอกจากนี้ โครงการฯ จะสามารถช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของเกษตรกรผู้ปลูกข้าวโดยเฉพาะเกษตรกรรายย่อยและชุมชนที่ขาดแคลนทรัพยากรในประเทศกำลังพัฒนาที่เลือกนำวิธีการปลูกข้าวยั่งยืนมาปฏิบัติใช้ พร้อมกันนี้ กิจกรรมต่าง ๆ ของโครงการฯ จะช่วยลดผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมที่เกิดจากการปลูกข้าว ผ่านการส่งเสริมแนวทางลดการใช้น้ำและการปล่อยก๊าซเรือนกระจก (มีเทน) เพื่อปกป้องความหลากหลายทางชีวภาพและลดมลพิษทางอากาศ

สนับสนุนงบประมาณโดย

กระทรวงเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี (BMZ), บริษัท Ebro Foods Group, Mars Food และ Olam International

ประเทศ

ทั่วโลก (ดำเนินงานในประเทศไทย)

หน่วยงานร่วมดำเนินการ

บริษัท Ebro Foods, Mars Food, Olam International, เวทีข้าวยั่งยืน (SRP) รวมทั้งหน่วยงานหรือองค์กรที่เกี่ยวข้องกับข้าวทั่วโลก

ระยะเวลาดำเนินโครงการ

ตุลาคม พ.ศ. 2563 – กันยายน พ.ศ. 2566

ข้อมูลเพิ่มเติม

https://www.asean-agrifood.org/sustainable-rice-platform-srp/